مراحل زیرسازی آسفالت 0 تا 100
زیرسازی آسفالت شامل چه مواردی می‌شود؟ شرایط و وضعیت سطح پیش از آسفالت، مستقیما روی عملکرد بلند مدت رویه آسفالت شده تاثیر می‌گذارد. به این علت مرحله آماده سازی سطح پیش از پخش، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اگر آماده سازی سطح به نحوی مناسب انجام گیرد، در نهایت رویه آسفالت شده نرمی و چسبندگی کافی و مطلوب را خواهد داشت و ازخرابی های زودرس آسفالت تا حد زیادی جلوگیری خواهد شد.
زیرسازی آسفالت معمولا به یکی از 2 روش زیر انجام می‌شود:
- آماده سازی خاک بستر یا لایه اساس دانه ای برای پخش آسفالت جدید.
- آماده سازی رویه موجود برای پخش روکش آسفالتی که هر کدام از 2 طریق فوق با روش های متفاوتی انجام گیرد که در ادامه توضیح داده شده اند.
– زیرسازی آسفالت قبل از پخش آسفالت جدید
پخش آسفالت جدید به 2 صورت انجام می‌گیرد:
-
بصورت مستقیم بر روی خاک بستر
-
بصورت مستقیم بر روی لایه اساس دانه ای یا تثبیتی
– پخش بر روی خاک بستر
مقاومت و عملکرد یک رویه آسفالت تنها به طراحی اولیه آن بستگی ندارد، بلکه تا حد زیادی متاثر از ظرفیت باربری خاک بستر است، اگر قرار باشد آسفالت مستقیما روی خاک بستر اجرا شود، مشخصات مصالح بستر باید در حدی باشد که معیارهایی از قبیل درصد رطوبت، چگالی، ظرفیت باربری و تراز مطلوب را ارضا کند.
در مراحل اولیه قبل از شروع و پخش آسفالت باید خاک بستر مورد مطالعه قرار گیرد، تا از شرایط مطلوب خاک بستر اطمینان حاصل شود. همچنین در این مرحله اولیه زیرسازی آسفالت، هرگونه کاری که باعث افزایش ظرفیت باربری خاک بستر شود متعاقبا در بهبود ظرفیت باربری ونحوه عملکرد رویه آسفالت شده نهایی تاثیر گذار مطلوب خواهد بود.
آماده سازی خاک بستر قبل از اجرای آسفالت
1- افزایش ظرفیت باربری خاک بستر
الف) افزایش ظرفیت باربری و دانسیته خاک با انجام عملیات تراکم.
ب) افزایش ظرفیت باربری خاک بستر با استفاده از مواد پایدار.
ج) خاک برداری اضافی.
د) استفاده از لایه دانه ای.
2- تراز کردن سطح خاک بستر
الف) افزایش ظرفیت باربری و دانسیته خاک بستر با تراکم.
به منظور رساندن بستر به حداکثر ظرفیت سازه ای خود باید خاک بستر تا حدی مطلوب بر اساس آیین نامه روسازی ایران یا مقادیر آمده در مشخصات فنی پیمان، تعیین خواهد شد. در صورت عدم وجود مراجع فوق شرایط زیر میبایست تامین گردد:
- برای خاک‌های چسبنده، 300 میلیمتر بالای بستر، تراکم 95 درصد و زقرآن تراکم 90 درصد داشته باشد.
- برای خاک‌های غیر چسبنده، 300 میلیون متر بالای بستر، تراکم 100 درصد و زیر آن تراکم 95 درصد داشته باشد.
ذکر این نکته ضروری است که برای رسیدن به این چگالی مطلوب، رطوبت خاک بستر باید در حد رطوبت بهینه خاک نگه داشته شود. معمولا آیین نامه هارو اداری درصد رطوبت بهینه را تعیین می‌کند. عموما خاک های ریز دانه غیر تورمی باید 1تا2 درصد زیر رطوبت بهینه متراکم شود.
# افزایش ظرفیت باربری خاک بستر با استفاده از مواد پایدار ساز
اگر تراکم خاک بستر جوابگو نبود، می‌توان از مواد پایدار ساز برای افزایش ظرفیت باربری خاک بستر استفاده کرد. مواد پایدار ساز از قبیل: آهک برای خاک ها، سیمان برای خاک ها یا امولسیون قیر برای خاک ماسه ای، مناسب هستند. استفاده از اندود نفوذی بر روی خاک های رسی یا رس لایه دار، موثر نیست به خاطر اینکه مواد اندود نفوذی نمی‌توانند درون خاک ریز دانه نفوذ کنند. حتی حتی در مورد خاک های ماسه ای هم می توان از اندود نفوذی توصیه نمی‌شود.
- خاکبرداری اضافی : می‌توان خاک بستر ضعیف را برداشت و آن را با خاک مناسب با ظرفیت باربری بالا، جایگزین کرد.
- استفاده از لایه دانه ای: برای افزایش ظرفیت باربری می‌توان روی خاک بستر یک لایه دانه ای یا تربیتی، اضافه کرد.
# تراز کردن سطح خاک بستر
مرحله تراز کردن خاک بستر بسیار مهم میباشد و می‌تواند درنهایت تاثیر مهمی روی سطح نهایی روی آسفالت شده بگذارد. در این مرحله باید سطح خاک بستر مطابق با طرح، تراز شود. اگر تراز کردن خاک بستر به خوبی انجام نگرفته باشد و در نقاط مختلف بستر اختلاف رقوم وجود داشته باشد، در مرحله پخش آسفالت این اختلاف‌ها را باید استفاده بیشتر از مخلوط آسفالت گرم در نقاط گودتر، جبران کرد تا درنهایت سطحی تراز ایجاد شود، که این مسئله به علت اینکه مخلوط آسفالت گرم و مصالح دانه ای گران تر از مصالح بستر میباشد، از لحاظ اقتصادی به صرفه و مطلوب میباشد. پس برای جلوگیری از این مشکلات باید در مرحله آماده سازی سطح پیش از پخش، سطح خاک بستر به خوبی تراز شده باشد. اگر چنانچه سطح بستر در اثر حرکت کامیون یا ماشین آلات راهسازی از بین رفته باشد، لازم است تا بخش بالایی دوباره متراکم و تراز گردد.
# مشاوره رایگان زیرسازی آسفالت
– پخش بر روی لایه اساس دانه ای یا تثبیتی
اگر قرار باشد آسفالت مستقیما روی لایه اساس دانه ای اجرا شود، مشخصات مصالح دانه ای باید در حدی باشد که معیارهایی از قبیل: درصد رطوبت، چگالی، ظرفیت باربری و تراز مطلوب را ارضا کند. در ابتدا،باید یک غلطک زنی معیار اولیه، روی لایه اساس دانه ای انجام گیرد و پس از آن میزان تغییر شکل و احیانا فرو رفتگی ها، اندازه گیری شود، اگر مصالح دانه ای پایدار و خشک باشند و تغییر شکل قابل توجهی در مرحله اول غلطک زنی رخ نداده باشد، لایه اساس دانه ای برای پخش اندود نفوذی و مراحل بعدی پخش آماده است.
اگر شرایط لایه اساس دانه ای مساعد نباشد و تغییر شکل های قابل توجهی رخ داده باشد، باید ابتدا برای بهبود ظرفیت باربری لایه اساس از روش هایی استفاده و پس از انجام آن، مرحله تراز کردن سطح لایه دانه ای همانند تراز کردن خاک بستر انجام گیرد. پس از اینکه شرایط برای اجرای اندود نفوذی کاملا مساعد شد، از قیر محلول یا امولسیون مناسب برای اجرای اندود نفوذی استفاده می‌شود. استفاده از قیر محلول در صورت موافقت دستگاه نظارت پروژه مجاز خواهد بود.
اهداف استفاده از اندود نفوذی به شرح زیر است:
- پر کردن خلل فرج بین دانه ها وحفاظت از لایه زیرین در برابر شرایط آب و هوایی.
- پایدار کردن لایه اساس دانه و افزایش مقاومت آن.
- ایجاد چسبندگی و اتصال بین لایه اساس و لایه های آسفالت رویی و جلوگیری از لغزش لایه ها رویه یکدیگر.
میزان استفاده از اندود نفوذی بستگی به میزان خلل و فرج لایه اساس دانه ای دارد. براساس نشریه 101 میزان اندود نفوذی به مشخصات سطح است.
در صورت پخش آسفالت بر روی مصالح تثبیتی یا بازیافتی، بسته به میزان قیر آنها و شرایط سطحی، میزان قیر باقیمانده باشد. در شرایط هوای سرد قیرهایی با کندروانی کم و در شرایط هوای معتدل یا قیر هایی با کندروانی بالاتر، مناسب هستند. مناسب ترین میزان پخش قیر برای اندود نفوذی، مقدار قیری است که پس از انقضای مدت زمان لازم که حداقل 24 ساعت خواهد بود، مواد فرار آن تصعید و قیر کاملا جذب راه شده باشد.
– آماده سازی سطح جهت روکش آسفالت
میزان فعالیت مورد نیاز جهت آماده سازی سطح برای انجام روکش آسفالت ،برای هر سطحی با توجه به شرایط رویه موجود متفاوت است.
